Bos met beek
Deze tekening van een beekje in een bos maakt Piet Mondriaan in 1888. Hij is dan net van de lagere school af. De tekening is mogelijk een voorbereiding op het examen voor de lagere akte tekenen. In deze tekening is de vloeiende tekenstijl van zijn vader enigszins te herkennen: ronde vormen met zachte contouren en een sterk licht-donkercontrast. Piet Mondriaan senior tekent namelijk ook, hij maakt feest- en gedenkplaten. Rond zijn 12e jaar wordt Mondriaans tekentalent zichtbaar, en mag hij zijn vader dan ook af en toe helpen met het maken van zo’n plaat.
De lagere school stond op deze locatie, waar nu de tentoonstellingszaal is gebouwd. Mondriaans vader was hoofd van die school. Het gezin woonde in de onderwijzerswoning naast het schoolgebouw. Alleen de achtergevel van de oude school is bewaard gebleven, die ziet u straks.
Piet Mondriaan besluit al vroeg dat hij kunstenaar wil worden. 'Toen duidelijk werd dat ik mijn leven aan de kunst wilde wijden, probeerde mijn vader me te ontmoedigen’ zal hij later zelf vertellen. Zijn vader ziet niets in het onzekere kunstenaarsbestaan, dus haalt Piet op advies van zijn vader zijn lagere en middelbare akte tekenen.
Meteen nadat Piet Mondriaan in september 1892 de middelbare akte tekenen heeft behaald, meldt hij zich aan als student bij de Rijksacademie in Amsterdam. Mondriaan maakte zijn opleiding aan de academie in drie jaar af. Hij was een ijverige en goede leerling, volgens het register van de jaren 1892-93.
Op de kunstacademie noteerde men dat Mondriaans aanleg 'vrij goed’ was. Hij leerde van professor Nicolaas van der Waay anatomische studies maken naar levend model en proportieleer en compositie kreeg hij van de directeur van de opleiding, Auguste Allebé. Mondriaans interesse ging vooral uit naar de vakken esthetica en kunstgeschiedenis, die professor Jan Six doceerde. Hij kreeg daar zelfs het allerhoogste cijfer voor, een tien! Hoewel het impressionistische landschap op dat moment het beeld van de eigentijdse kunst beheerst en ook Mondriaan’s voorliefde heeft, wordt landschapskunst op de academie niet onderwezen.