Concetto Spaziale: Attese

Het werk 'Concetto Spaziale: Attese' van de Italiaanse kunstenaar Lucio Fontana bestaat uit een monochroom wit doek waar met een scherp mes een snede in is gemaakt. De snede loopt van boven naar beneden, maar is niet helemaal verticaal. Hij volgt de natuurlijke beweging van de snijdende arm en is daardoor licht gebogen. Langs de randen van de snede krult het doek iets naar achteren, in het midden het sterkst.

In 'Concetto Spaziale: Attese' maakt Lucio Fontana een radicaal gebaar. Hij neemt afstand van het uitgangspunt dat een schilderij een plat vlak is waarop ruimte gesuggereerd kan worden door erop te schilderen. "Wanneer ik als schilder aan een van mijn geprepareerde doeken werk, wil ik geen schilderij maken, maar ik wil de ruimte openen, een nieuwe dimensie voor de kunst scheppen, het verbinden met de kosmos, zoals die oneindig uitgestrekt ligt achter het platte oppervlak van het beeld", zegt Fontana. In 1949 maakt hij voor het eerst openingen in het papier of het doek waarop hij werkt door er gaten in te boren. Sindsdien noemt hij al zijn werken 'Concetto Spaziale' ofwel 'ruimtelijke concept'. Vanaf 1958 maakt hij werken met messnedes. Deze noemt hij 'Concetto Spaziale: Attese' (verwachtingen, hoop).

Fontana wil de traditionele functie van een kunstwerk als voorwerp van schoonheid en bewondering omverwerpen. Het kunstwerk moet onderdeel van de werkelijkheid, van het leven zijn. In dit opzicht komen zijn ideeën overeen met die van Klein en Manzoni, collega-kunstenaars met wie hij regelmatig contact onderhoudt. Het idee dat aan een kunstwerk ten grondslag ligt, is volgens hen belangrijker dan de uitvoering ervan. Het onderzoek is belangrijker dan het resultaat. Deze opvattingen maken Fontana tot voorloper van de conceptuele kunst. Hij wil de traditionele grenzen van de kunst doorbreken en experimenteert met licht, ruimte en beweging. Hij gelooft in een samengaan van kunst, wetenschap en techniek. Zijn ideeën zijn van invloed op de kunstenaarsgroepen Zero in Duitsland en Nul in Nederland.