Doni Tondo
Doni Tondo veya Doni Madonna, Olgun Michelangelo'nun hayatta kalan tek bitmiş panel resmi (genellikle Michelangelo tarafından kabul edilen ancak tamamlanmamış iki panel resmi Entombment ve Manchester Madonna, Londra'daki Ulusal Galeri'de sergilenmektedir). Şimdi İtalya'nın Floransa şehrindeki Uffizi'de hâlâ orijinal çerçevesinde sergilenen Doni Tondo, muhtemelen Agnolo Doni tarafından güçlü bir Toskana ailesinin kızı Maddalena Strozzi ile evliliğini anmak için yaptırılmıştır. Resim, İtalyancada 'yuvarlak' anlamına gelen tondo şeklinde, yani Rönesans sırasında iç fikirlerle sık sık ilişkilendirilen bir şekildedir.
Eser büyük olasılıkla Doni'nin 1503 veya 1504'te evlendikten sonraki dönemde ve Sistina Şapeli tavanı freskleri 1508'de başlatılmadan önce yapılmıştır. Doni Tondo, ortadaki Yahya ile birlikte Kutsal Aile'yi (Çocuk İsa, Meryem ve Yusuf) ön planda tasvir etmektedir ve arka planda beş çıplak erkek figürü içermektedir. Bu çıplak figürlerin dahil edilmesi çeşitli şekillerde yorumlanmıştır.
Açıklama Meryem, görüntünün merkezinin çoğunu alarak kompozisyondaki en önemli figürdür. Toprakla olan ilişkisinin temasını daha iyi iletmek için kendisi ve çim arasında bir yastık olmadan doğrudan yere oturmaktadır (?). Her ne kadar Kutsal Aile'nin kompozisyonlarında olağandışı bir özellik olsa da, Yusuf resimde Meryem'den daha yüksek konumdadır. Meryem bacaklarının arasına, sanki Yusuf tarafından korunuyormuş gibi oturmaktadır. Yusuf'un büyük bacakları bir çeşit fiilî taht oluşturmaktadır. Meryem'in Çocuğu Yusuf'tan alıp almadığını ya da tam tersini belirten bazı tartışmalar vardır. Floransa'nın koruyucusu olan Vaftizci Yahya, Madonna ve Çocuğu tasvir eden Florentine eserlerine çokça dahil edilmiştir. Resmin orta yerinde, Kutsal Aile ve arka plan arasındadır. Sahne kırsal bir sahne gibi gözükmekte, Kutsal Aile kendilerini çimlerde eğlenmekte ve alçak bir duvarın arkasındaki merakla (görünüşte) ilgisiz gruptan ayrılmaktadır.
Resim hâlâ Michelangelo'nun tasarımı etkilemiş veya yardımcı olmuş olabileceği orijinal çerçevesindedir. Çerçeve süslü bir şekilde oyulmuştur ve içerisine üç boyutlu olarak uzaya çıkan beş kafa için oldukça sıra dışıdır. Arka plandaki çıplaklara benzer şekilde, bu kafaların anlamları spekülasyon konusu olmuştur. Çerçeve aynı zamanda ay uyduları, yıldızlar, bitki örtüsü ve aslan başlarını da içermektedir. Bu semboller, belki de, her birinin armasından alınan Doni ve Strozzi ailelerine göndermedir. Çerçevede tasvir edildiği gibi, muhtemelen iki ailenin evliliğine atıfta bulunarak "aylar aslanlarla kenetlenen şeritler ile birbirine bağlıdır".Ön ve arka planı ayıran yatay bir bant, muhtemelen bir duvar bulunmaktadır. Arka plan figürleri, anlamı ve işlevi çok fazla söylenti ve tartışmaya yol açan beş çıplak erkektir. Bize, izleyicilere çok daha yakın oldukları için Kutsal Aile, iki boyutlu bir görüntüde derin alan illüzyonuna yardımcı olan arka plandaki çıplaklardan çok daha büyük resmedilmiştir. Vaftizci Yahya'nın arkasında, 'ignudi'nin eğildiği ya da oturdukları yarı dairesel bir sırt vardır. Bu yarım daire, resmin kendisinin dairesel şeklini yansıtır ve ana grubun (Kutsal aile) dikey doğasına bir folyo görevi görür. Meryem ve Yusuf, İsa'ya bakarken arka plandaki çıplakların hiçbiri doğrudan ona bakmamaktadır. Uzak arka plan, atmosferik perspektifle işlenmiş dağlık bir manzara içermektedir.